48 jaar zijn we op dezelfde dag jarig geweest, ontdekte ik op eerste kerstdag. Louise Bourgeois was precies vijftig jaar ouder dan ik. Al langere tijd ben ik gefascineerd door de Frans-Amerikaanse kunstenaar. Ik denk dat het een foto is geweest van haar kolossale Maman in Ottawa waardoor ik voor het eerst zag wat een krachtig en prachtig kunstwerk dat is.

Natuurlijk, size matters, weten we in Nijmegen.  Ooit hadden we tijdelijk een gigantisch uitkijkkonijn van Florentijn Hofman. Dat was vooral leuk en tegendraads. Afgelopen najaar stond er een paar weken lang een enorme dartele big van Jantien Mook op Plein ’44. Ode aan het varken wilde aandacht vragen voor misstanden in de vleesindustrie. Vrolijkheid als tegenhanger van dierenleed, dat werkt wel.

Maar Maman gaat verder, is symbool voor veel meer. Het appelleert bijvoorbeeld aan gevoelens van (irrationele) angst. Spinnen spinnen een web en vangen daarin andere insecten, die dan weer steeds verder verstrikt raken in dat web. Door de omvang en de plek in openbare ruimte doet Maman je ook denken aan science fiction, invaders from Mars, genetische manipulatie, oncontroleerbare wetenschap, kortom angst voor het onbekende.

Maar de spin als symbool zegt misschien ook wel iets over onszelf. Zijn wij in overdrachtelijke zin niet allemaal spinnen, voortdurend bezig met het maken van een web, een netwerk waarin we zelf het middelpunt zijn en waarin we anderen soms vangen?

En dan is er nog een betekenislaag: de titel, Maman, moeder. Iedereen heeft een moeder, waarmee de band soms uitstekend is, soms juist problematisch. De ouders van Louise Bourgeois werkten beiden als restaurateur van versleten tapijten. Bourgeois’ moeder overleed toen ze 21 was. Het werken met draden, misschien wel een eerbetoon aan haar moeder, is een telkens terugkerend thema in Bourgeois’ werk. Maman, gemaakt toen Bourgeois tegen de tachtig liep, gaat ook over positieve, vooral moederlijke eigenschappen, als voeden en beschermen.

Mijn moeder is inmiddels 86. Een groot deel van haar tijd brengt ze door met borduren. Naast onze verjaardag heb ik dus nog iets gemeenschappelijk met Louise Bourgeois. Daarom heb ik voor 2019 een wens: Maman in het echt zien, liefst samen met mijn moeder. Daarvoor kan ik inmiddels op allerlei plaatsen terecht. Maman staat permanent in Londen, Bilbao, Ottawa, Doha, Tokio en diverse andere plaatsen in de wereld. Bovendien is het werk vaak tijdelijk ergens te zien. Mijn moeder is nog helder van geest en zal het een bijzonder avontuur vinden. Tegelijkertijd is ze steeds minder mobiel. Dus de tijd begint te dringen.